Een instrument van wereldniveau
Geboren in Rusland, geëmigreerd naar Israël en voor de liefde naar België verhuisd om vervolgens als eerste altviolist bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest te gaan spelen. Om aan de bijzondere levensweg van Roman Spitzer nog een extra hoofdstuk toe te voegen: inmiddels speelt hij op de vierhonderd jaar oude Brensi altviool die de stichting Kleijn van Willigen-Goddard aanschafte en aan het orkest in bruikleen gaf. “Dit instrument is beter dan een Stradivarius.”
“Vergelijk het met wijn”, vertelt hij. “Je proeft een groot verschil tussen een wijn van vijf euro en eentje van honderd euro. Heel misschien heb je ooit een wijn geproefd die een paar duizend euro kost en je kunt slechts raden hoe een absolute topwijn smaakt die een half miljoen kost. Die kwaliteitsverschillen heb je ook bij een instrument. Maar een wijn gaat op en dan herinner je je alleen de smaak nog; een topinstrument kun je steeds weer horen. Deze altviool is zo’n instrument van wereldniveau.”
Liefde
Van 1995 tot 2016 speelt Spitzer voor het Israel Philharmonic, waar gerenommeerd dirigent Zubin Mehta hem aanstelt als eerste altviolist. “Ik heb gewerkt met vrijwel alle grote dirigenten van deze tijd en ik heb over de hele wereld gespeeld. Dit orkest heeft mij gevormd.” Toch vertrekt de musicus naar uiteindelijk Antwerpen, voor de liefde. Zijn carrière vervolgt hij bij het Rotterdams Philharmonisch. “En dat ik daar de kans krijg op zo’n bijzonder instrument te spelen, maakt het compleet.”
Dat instrument lag niet zomaar klaar voor Roman. Het is onmogelijk dergelijke kostbare instrumenten te bemachtigen voor een orkest zonder investering van een stichting als Kleijn van Willigen-Goddard. Met de toezegging van deze stichting om een altviool aan te schaffen en in permanente bruikleen te geven, ging hij op zoek naar de perfecte altviool.
Die zoektocht duurde jaren. “Het is als een zoektocht naar iemand die je nog niet kent en waarvan je niet zeker weet hoe ze eruitziet.” Hij kijkt met warme blik naar de altviool in zijn handen. “De altviool is mysterieus en onvoorspelbaar. Als het slaapliedje dat je moeder zong toen je klein was, het dompelt je zachtjes onder.”
Brensi
De altviool in zijn handen is vierhonderd jaar oud en werd vervaardigd door Antonio Brensi, vermaard vioolbouwer uit Bologna. “Brensi was groot fan van Gasparo da Salò uit Brescia, een van de eerste grote vioolbouwers. “In navolging van hem ging Brensi ook violen bouwen. Het bijzondere, dat er nog maar vier of vijf Brensi-altviolen bekend zijn in de wereld. Het geluid ligt dicht bij de menselijke stem en ik heb veel altviolen bespeeld in mijn leven, maar deze is uitzonderlijk. Ik leer nog elke dag meer over haar, over haar karakter en haar ziel. En ik merk dat er nog veel meer te ontdekken valt. Er zit nog zoveel meer potentie in de altviool dan ik er nu al uit kan halen. Het is een avontuur om haar te bespelen en steeds beter te leren kennen.”