A Perfect Ground heet het standaardwerk over de soorten ondergrondverf voor schilderijen van 1550 tot 1900. Soms zet Maartje Stols-Witlox een vraagteken achter die titel, want een perfecte ondergrond is er niet. Zij kon het lijvige boekwerk publiceren dankzij steun van de J.E. Jurriaanse Stichting: ‘Als je meer wilt weten over recepten voor gronderingen, dan moet je dit boek hebben.’

Ze zit in het helwitte restauratieatelier van de opleiding Conservering & Restauratie van de Universiteit van Amsterdam vlakbij het Rijksmuseum. Kasten vol middeltjes en precisie-instrumenten om zeventiende-eeuwse meesterwerken minutieus te herstellen, staan naast stellingen en ladeblokken met verweerde, versleten schilderijen.

Specialisatie schilderijenrestauratie Kunsthistorica Stols-Witlox is onderzoeker en universitair docent Conservering & Restauratie binnen de specialisatie schilderijenrestauratie aan de Universiteit van
Amsterdam. Op de plek waar normaal haar studenten zitten om de fijne kneepjes van het vak te leren, verklaart Stols-Witlox haar liefde voor oude schilderijen: ‘Als ik een schilderij zie, doet dat iets met mij. Ik voel iets. Voorbij de materialen die iemand bij elkaar gebracht heeft, zie ik de illusie van een verdwenen ruimte, een beeld van hoe iets er vroeger uitzag.’

Standaardwerk
Haar onderzoek, en de daaruit voortvloeiende publicatie, komt voort uit het idee dat het handig is om alle historische instructies voor gronderingslagen bijeen te brengen. Een standaardwerk dat voor iedereen in het vak te raadplegen is. ‘Er is veel onderzoek gedaan naar pigmenten en naar de manier waarop de
schilder zijn werk opbouwde. Maar dat gebeurde allemaal ‘op de onderlaag’. Zonder goede kennis van die onderlaag mis je een deel van de kennis over de lagen die erop aangebracht zijn. Die lacune wilde ik opvullen.